Borssele, Catharinakerk
Protestantse Kerk - Plein
- Orgeloverzicht - Andere orgels in Borssele -
Kerkgebouw
Bij de aanleg van de Vaate te Borssele in 1616 werd al ruimte gereserveerd voor
de bouw van een kerk. De bouw daarvan liet echter door financiële tegenslagen
bij bedijkingen lang op zich wachten. Men kerkte daardoor lange tijd in een
gedeelte van het Gemeentehuis.
In 1846 werd begonnen met de bouw van een echte dorpskerk naar ontwerp van
architect A. de Muijnck. Het betreft een gebouw in de zogenaamde
‘Waterstaatstijl’, waarvan diverse werden gebouwd in de jaren 1820-1860 naar
ontwerpen van Waterstaat ingenieurs. Op 13 april 1851 werd het nieuwe kerkgebouw
in gebruik genomen.
Bij een storm in 1965 is de toren scheef gewaaid. Deze werd twee jaar later
hersteld en tevens voorzien van een nieuwe luidklok.
Orgel
In mei 1903 schonken 'de
ambachtsheer dhr. A.W. van Borssele en van zijne Vrouw
Baronesse van Brakel van Wadenoijen en Doornwerth’ een orgel voor de Catharinakerk te Borssele,
zoals het opschrift op het oksaal vermeldt. Het instrument werd gebouwd door de
Firma Gebr. Adema te Leeuwarden. Zij legden zich voornamelijk toe op de bouw van
kleinere orgels, waarvan voorbeelden staan in de
Hervormde
Kerk in Almkerk (1876) en het
Witte Kerkje in Zeist (1904). In juni 1903 werd het
Adema-orgel in Borssele
door de leverancier J.M.W. Stoker uit Hilversum opgebouwd en in gebruik genomen.
Oorspronkelijke dispositie van het Adema-orgel (1903): |
||||
Manuaal: |
|
Pedaal: |
|
|
Werktuiglijke
registers:
|
|
Overige gegevens: |
|
|
In 1926 is het orgel gerestaureerd door de
firma Dekker uit Goes.
In 1997 heeft de firma S. de Wit te Nieuw-Vennep een restauratie uitgevoerd
waarbij de volgende wijzigingen zijn uitgevoerd: De Viola 8’ disc. is uit het
orgel genomen en ligt opgeslagen in een kist achter het orgel. De bestaande
Quint 2 2/3’ is op de plaats van de Viola geplaatst. Op de opengevallen plaats
is een nieuwe Gedekte Fluit 4’ geplaatst. Op het aangehangen pedaal is een
digitaal gesamplede Subbas 16’ als vrije stem geplaatst.
Dispositie van het Adema-orgel (1903) vanaf 1997: |
||||
Manuaal: |
|
Pedaal: |
|
|
Werktuiglijke
registers:
|
|
Overige gegevens: |
*Digitaal gesampled |
|
Geraadpleegde bronnen
Ruiter, J. de (1994)
Borssele, dorp bewesten de vijfzode
Goes, de Koperen Tuin (1994)
Lasus, L (2006)
Adema, 150 jaar orgelbouw
Hillegom, Adema Kerkorgelbouw (2006)
Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Vente
Met dank aan
D. Schipper-Welleman