Middelburg,
Engelse Kerk
Protestantse Kerk / Waalse Gemeente- Simpelhuisstraat
- Orgeloverzicht - Andere orgels in Middelburg -
Kerkgebouw
De Engelse Kerk is een van de
oudste kerkgebouwen van Middelburg en werd gebruikt als kapel van het
Cellebroederklooster. Later werd het gebouw aan de Engelse Gemeente in de stad
geschonken.
In 1920 werd de Engelse Gemeente opgeheven. De Engelse kerk werd aan de Hervormde Gemeente overgedragen. Ook daarna
heeft het gebouwd de naam Engelse kerk behouden.
Orgel
De kerkenraad
van de Engelse gemeente besloot in oktober 1759 tot de aankoop van een orgel over
te gaan. Na toestemming van de magistraat hield men een collecte, die zoveel
opbracht dat men zonder uitstel tot de aanbesteding kon overgaan. Adviseur bij
de bouw was Benjamin Bouchart, organist in de
Nieuwe kerk te Middelburg. Via Bouchart kwam men in contact met Gerard Steevens, orgel- en klavecimbelmaker te
Den Haag. Op 17 februari 1760 sloot de kerkenraad een contract met Steevens voor
de bouw van een orgel van negen registers met de bijbehorende kas voor een
bedrag van f1650,- en een verering van f25,-. Timmerman Laurens van de Woesteijne
kreeg opdracht voor de bouw van het oksaal. Op 6 september 1761 werd het orgel
in gebruik genomen.
|
De oorspronkelijke dispositie van het Steevens-orgel: (1761): |
||||
|
Manuaal:
|
|
Pedaal: |
|
|
|
Overige gegevens: |
|
|
|
|
In 1763 heeft Steevens het orgel nog eenmaal herzien.
Wellicht heeft hij toen de bas van de Terts in een 2’ gewijzigd. Sinds 1767
onderhield stadsorgelmaker Johannes van Overbeek het orgel, gevolgd door F. van
de Weele (1785-1840), G.L. Preuniger (1843-1850), J.A. Mennes (1850-1857), W.H.
Kam (1857-1858), C.P. Sprang (1868-1895) en G. Spit (1898-1919).
In 1875 heeft
C.P. Sprang het orgel gewijzigd: de klaviatuur
werd naar de zijkant verplaatst en Fluittravers 8’
discant is in een Prestant 8’ discant gewijzigd. De halvering van de Quint en de
Terts kwamen wegens de veranderde situatie van de mechanieken noodgedwongen te
vervallen.
|
De dispositie van het Steevens-orgel: (1761) vanaf 1875: |
||||
|
Manuaal:
|
|
Pedaal: |
|
|
|
Overige gegevens: |
|
|
|
|
In 1956 is het orgel gelijk met de kerk gerestaureerd waarbij het geen wijzigingen heeft ondergaan. Wel is het vanuit de absis aan de westzijde van de kerk geplaatst op een galerij boven de consistoriekamer en portaal.
Situatie tot 1956. Foto ©: Collectie
Stichting Orgelarchief Maarten Vente
Gerelateerde nieuwsberichten
2010/05/29 Orgelwandeltocht Middelburg: 'Jong, oud, muzikaal Middelburg'
Geraadpleegde Bronnen
Kluiver, J.H. (1974)
Historische Orgels in Zeeland, deel II Walcheren
Middelburg, Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, 1974
Unger, W.S. (1943)
De Monumenten van Middelburg
Maastricht, uitgeverij Leiter-Nypels (1943)
Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Vente
Met dank aan
S. Maarsman