Middelburg, (voormalige) Hofpleinkerk
- (voormalige) tweede Hofplein

- Orgeloverzicht - Andere orgels in Middelburg -

Kerkgebouw
Door sterke groei van de Gereformeerde Kerk te Middelburg, werd de voormalige Hofpleinkerk te klein en werd op 5 juni 1930 de eerste steen gelegd voor een nieuwe kerk aan het Hofplein. Deze werd geplaatst door dominee O. Scheele. De architect van het gebouw was A. de Poorte en de aannemer van de bouw M. Walraven. In 1931 werd de kerk in gebruik genomen.
In 1977 werd het interieur van de kerk vernieuwd, evenals in 2009.
Tien jaar later, in 2019, is de kerk door de Protestantse Gemeente Middelburg buiten gebruik gesteld. De toekomst van het gebouw is vooralsnog onduidelijk.

Voormalig orgel
Na de bouw van de huidige kerk in 1930 werd er door orgelbouwer A.S.J. Dekker uit Goes een nieuw instrument gebouwd. De speeltafel  kreeg een plaats achter het pijpwerk en was te bereiken via de trap waarmee nu de bovenzaal te bereiken is. Via een deurtje kwam men bij de speeltafel.

De oorspronkelijke dispositie van het voormalige Dekker-orgel (1930):

Manuaal I :
Bourdon
Prestant
Roerfluit
Salicionaal
Octaaf
Octaaf
Cornet-Mixtuur
Trompet


16 voet
8 voet
8 voet
8 voet
4 voet
2 voet
II-V sterk
8 voet

Manuaal II:
Bourdon
Gamba
Concertfluit
Vioolprestant
Openfluit
Nasard
Woudfluit
Quint
Dulciaan


8 voet
8 voet
8 voet
4 voet
4 voet
2 2/3 voet
2 voet
1 1/3 voet
8 voet

Pedaal:
Subbas
Zachtgedekt - transmissie
Cello

 
16 voet
16 voet
8 voet

Werktuiglijke registers:
Koppel Manuaal I-Manuaal II
Subkoppel Manuaal I-Manuaal II

Superkoppel Manuaal I-Manuaal II
Koppel Pedaal-Manuaal I
Koppel Pedaal-Manuaal II
Superkoppel Pedaal-Manuaal II
Tremulant

Diverse vaste combinatie's
Automatische pedaalomschakeling

 

Overige gegevens:
Manuaalomvang: C-f’’’
Pedaalomvang: C-e’
Stemming: evenredig zwevend
Toonhoogte: a’ = 440 Hz
Tractuur:
pneumatische dubbeldrukladen

Een aardige anekdote is dat er tussen pijpen van het orgel in de Tweede Wereldoorlog onderduikers geschuild hebben.
Waarschijnlijk is de dispositie van het instrument in de jaren '60 van de vorige eeuw gewijzigd. Hierbij zijn op het eerste manuaal de Bourdon 16' en Salicionaal 8' verdwenen, een Gedekte Fluitquint 2 2/3' geplaatst en de Cornet-Mixtuur vervangen door een nieuwe Mixtuur. De Concertfluit 8' van manuaal II is gewijzigd in een 4', de Vioolprestant 4' is vervangen door een nieuwe Prestant 4' en de Open fluit 4' moest plaats maken voor een Nasard 2 2/3', Woudfluit 2' en Quint 1 1/3'. Daarnaast werd een Dulciaan 8' geplaatst. De Zachtgedekt 16' - tranmissie van de Bourdon 16' van het manuaal - verdween, evenals de Cello 8'. Hiervoor in de plaats kwamen een Octaafbas 8', Gedektbas 8' en Koraalbas 4'.

De dispositie van het voormalige Dekker-orgel (1930) vanaf ca. de jaren '60:

Manuaal I :
Prestant
Roerfluit
Octaaf
Gedekte Fluitquint
Octaaf
Mixtuur
Trompet


8 voet
8 voet
4 voet
2 2/3 voet
2 voet
IV-VI sterk
8 voet

Manuaal II:
Bourdon
Gamba
Prestant
Concertfluit
Nasard
Woudfluit
Quint
Dulciaan


8 voet
8 voet
4 voet
4 voet
2 2/3 voet
2 voet
1 1/3 voet
8 voet

Pedaal:
Subbas
Octaafbas
Gedektbas
Koraalbas

 
16 voet
8 voet
8 voet
4 voet

Werktuiglijke registers:
Koppel Manuaal I-Manuaal II
Subkoppel Manuaal I-Manuaal II

Superkoppel Manuaal I-Manuaal II
Koppel Pedaal-Manuaal I
Koppel Pedaal-Manuaal II
Superkoppel Pedaal-Manuaal II
Tremulant

Diverse vaste combinatie's
Automatische pedaalomschakeling

 

Overige gegevens:
Manuaalomvang: C-f’’’
Pedaalomvang: C-e’
Stemming: evenredig zwevend
Toonhoogte: a’ = 440 Hz
Tractuur:
pneumatische dubbeldrukladen

Doordat er een schoorsteen tegen de wand achter het orgel was geplaatst, zorgde dit voor problemen met de luchtvochtigheid. Het hout van het orgel verdroogde sterk waardoor op diverse plaatsen wind begon te lekken.
Bij de verbouwing van de kerk in 1977 werd het orgel gesloopt en vervangen door een nieuw orgel op de begane grond. De open plaats werd dichtgemaakt met gipsplaat.
Een kunstwerk met enkele pijpen van dit oude orgel hangt nog in een zaal van De Morgenster te Middelburg.


Foto ©: Collectie Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Vente                                 Foto ©: Collectie J.J. Snijders

Laatste orgel
Zie de Nieuwe Kerk in Middelburg, waar het orgel in 2019 is geplaatst.

Gerelateerde nieuwsberichten

2010/05/29 Orgelwandeltocht Middelburg: 'Jong, oud, muzikaal Middelburg'

 

Geraadpleegde literatuur

Protestantse Kerk Middelburg (2007), geraadpleegd op 18 mei 2007 van: http://www.hofpleinkerk.nl

Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Vente

 

Met dank aan

A. Bimmel

B. de Wolf

 

- Terug naar de top van deze pagina -