Sas van Gent, (voormalige) Kerk van de H. Maria Hemelvaart
Rooms Katholieke Elisabethparochie midden Zeeuws-Vlaanderen - Markt 4

- Orgeloverzicht - Andere orgels in Sas van Gent -

Kerkgebouw
In 1739 werd door de Rooms Katholieke Parochie van Sas van Gent een huis aan de Markt gekocht om dat een jaar later als schuilkerk in gebruik te nemen. Het gebouw werd in 1792 vergroot en in 1803 voorzien van een torentje.
In 1892 werd besloten een nieuwe kerk te bouwen onder leiding van architect J. Th. J. Cuypers. De driebeukige neogotische kruisbasiliek werd op 22 juni 1892 in gebruik genomen, waarna het voormalige kerkgebouw werd afgebroken.
De Kerk van de H. Maria Hemelvaart werd in 1965 gerenoveerd in de stijl van de Bossche school, waarbij het interieur sterk werd versobert. Hierbij zijn waardevolle kenmerken uit de bouwtijd verloren gegaan.
Per 1 januari 2013 is het kerkgebouw gesloten wegens het teruglopend ledenaantal. Dit geldt ook voor de Rooms Katholieke Kerken van Axel, Hoek, Zandstraat, Sluiskil en Westdorpe. Wat er met het kerkgebouw in Sas van Gent gaat gebeuren is nog niet duidelijk. De parochie heeft vooralsnog een jaar de tijd gekregen om een passende herbestemming te vinden.

Eerste orgel
In 1795 kocht de Rooms Katholieke Parochie van Sas van Gent een orgel dat afkomstig was uit het klooster 'De Groenen Briel' in Gent. Waarschijnlijk had het orgel acht stemmen.
Nadat het orgel in Sas van Gent was geplaatst, werd het onderhouden door orgelbouwer Van Peteghem uitt Gent die het in ca. 1860 voorzag van een nieuwe Trompet 8'.
In 1892 werd het orgel overgebracht naar de huidige kerk.
Hier heeft het dienst gedaan tot het in 1926 werd vervangen door het huidige Pels-orgel. Het is niet bekend wat er met het voorgaande orgel is gebeurd.

Huidig orgel
In 1927 bouwde de firma B. Pels een tweeklaviers orgel voor de Kerk van de H. Maria Hemelvaart in Sas van Gent. Hierbij trad Caecilianus Huygens uit Utrecht op als adviseur. Op 12 februari 1928 werd het Pels-orgel in gebruik genomen met een bespeling door Emilie de Groote, organist van de Sint Baafkathedraal in Gent. Bij deze ingebruikname waren nog niet alle stemmen geplaatst.

In verband met veranderingen in de liturgie werd in 1965 een elektronicum voor in de kerk geplaatst, en zweeg het Pels-orgel tot het in 1983 door vrijwilligers werd opgeknapt. Het werd op 25 september bij de ingebruikname bespeeld door Arie Karreman.
In november 1985 werd het orgel grondig gerestaureerd en uitgebreid door de firma A. Nijsse & Zn. te Oud-Sabbinge. Hierbij werden twee registers vervangen en vier nieuwe geplaatst. Op het pedaal kwam een tweedehands tongwerk dat enkele jaren later werd vervangen door een nieuw exemplaar. Het orgel werd in 1986 opnieuw in gebruik genomen.

In 1992 werd de Trompet 8' vernieuwd.
Mede dankzij subsidie van het Anjerfonds Zeeland werd in 1994 het Pels-orgel opnieuw uitgebreid met twee stemmen.
In 1995 werd het instrument voorzien van een Schalmei 4' en in 1999 werd een Basson 16' toegevoegd waarmee het Pels-orgel voltooid is.

Nadat de Kerk van de H. Maria Hemelvaart in Sas van Gent in 2013 is gesloten, is het hoofdorgel in 2017 verkocht aan de Rooms Katholieke Kerk in Oostkamp (bij Brugge) in België.

Voormalig koororgel
Zie de Emmaüskerk te Terneuzen.

Geraadpleegde bronnen

Reliwiki

Elisabeth-Parochie Midden-Zeeuws-Vlaanderen (2010). Geloofsgemeenschap Sas van Gent, Orgel.
Geraadpleegd in augustus 2010 van http://www.eparochie.nl/geloofsgemeenschappen/sasvangent/orgelsas.htm

Met dank aan
A. de Blaeij
P. Bron
J. A. de Vrieze

- Terug naar de top van deze pagina -