Sint Annaland, (voormalig)
Hervormde Kerk
Voormalig Hervormde gemeente Sint Annaland - Ring 1
- Orgeloverzicht - Andere orgels in Sint Annaland -
Kerkgebouw
In de tweede helft van de 15e eeuw, omstreeks 1476, werd het gebied om Sint
Annaland bedijkt en in 1486, tien jaar na het voltooien van de bedijking, werd
in de parochiekerk de eerste mis opgedragen aan de schenkster van dit gebouw:
Anna van Bourgondië. werd. In 1492 werd in Sint Annaland een Cruciferi (kruisheren)klooster gesticht. Op deze plaats staat thans
het huis Nieuwstraat 2. Twee jaar later, in 1494, werd de bouw van een nieuwe
kerk aanbesteed. De kerk werd in 1505 ingelijfd bij dit klooster. Het
kloosterleven gedijde echter niet in Sint Annaland en halverwege de 16e eeuw is
het klooster opgeheven. Na de reformatie kwam de kerk in
1586 in handen van de protestanten.
Bij de dorpsbrand in 1692 werd het kerkgebouw als een van de weinige gebouwen
van Sint Annaland gespaard. Niettemin moet op een zeker moment het schip van de
kerk en vermoedelijk ook de toren zijn afgebroken. Dit vond al voor 1839 plaats.
De kerk werd in de jaren '20 van de 19e eeuw uitgebreid van 2010 naar ongeveer
330 zitplaatsen. In 1822 werd het torentje verplaatst maar in 1857 weer op zijn
oude plaats gezet. Maar het was een erg bouvallig torentje; tijdens het luiden
van de klok was duidelijk te zien dat het heen en weer bewoog en in 1893 werd
het vervangen door een kleiner torentje.
In 1868 werd voor het eerst gesproken over het bouwen van een nieuwe kerk, maar
het duurde lang voor de financiering rond was. De plannen werden in 1874
stilgelegd, pas in 1898 is men begonnen met het slopen van de oude kerk. Op
dezelfde plaats verrees de
huidige Hervormde Kerk.
© Ansichtkaart
Orgel
Naar verluid zou in de Hervormde Kerk van Sint Annaland
in de 15e en 16e eeuw een klein orgel hebben gestaan wat afkomstig was uit Gent.
Bij de dorpsbrand van 23 mei 1692 was het instrument al niet meer aanwezig,
getuige een brandbrief die een dag later werd geschreven aan de ambachtsheer te
Den Haag.
Gedurende de 17e tot en met 19e eeuw heeft de Hervormde Gemeente het met een
voorzanger moeten stellen.
De in 1892 beroepen dominee Jan R. van Kooij zette zich in voor de komst van een
orgel en zette een geldinzamelingsactie op touw. Doordat echter besloten werd
een
nieuwe kerk te bouwen, moesten deze plannen
worden uitgesteld. Pas in de
nieuwe kerk zou een orgel worden geplaatst.
Geraadpleegde bronnen
Website Hervormde Gemeente Sint Annaland
Zuurdeeg, J.P.B.
Kerken op Tholen en Sint-Philipsland
Gemeente Tholen, 2005