Vlissingen, Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt - Lannoystraat 2

- Orgeloverzicht - Andere orgels in Vlissingen -

Kerkgebouw
Op 16 maart 1932 werd de Gereformeerde Gemeente van Vlissingen geďnstitutioneerd. Tijdens een ledenvergadering van 14 februari 1933 werd definitief besloten tot de bouw van een nieuwe kerk waarna voor f14.400,-  een kerk met 262 zitplaatsen werd gebouwd aan de Lannoystraat. Op 29 september 1933 werd het nieuwe gebouw in gebruik genomen.
Tijdens de gevechten in Vlissingen in de Tweede Wereldoorlog is de kerk niet getroffen door beschietingen, maar na de inundatie in 1944 had de kerk wel een grondige schoonmaakbeurt nodig. In 1947 werd het gebouw weer in gebruik genomen.
In 1964 werd er een galerij in de kerk aangebracht, maar toch bleef er plaatsgebrek. Daarom viel in 1972 het besluit om een nieuwe kerk te bouwen aan het Marnixplein te West-Souburg. In 1974 werd de
Marnixkerk te West-Souburg in gebruik genomen en ging de kerk aan de Lanoystraat over in handen van de Gereformeerde kerk Vrijgemaakt.

Eerste orgel
Op 3 december 1928 kreeg de firma Dekker uit Goes de opdracht voor de bouw van een nieuw orgel voor de Catharinakerk te Zoutelande. Het bedrijf plaatste daarop in het voorjaar van 1929 een nieuw orgel met vier stemmen op het manuaal en een aangehangen pedaal. Opmerkelijk genoeg plaatste Dekker in hetzelfde jaar eenzelfde exemplaar voor de Dorpserk in Nieuw- en Sint Joosland, waarschijnlijk afkomstig uit een Hervormde Kerk in Goes.

De dispositie van het Dekker-orgel (1929):

Manuaal :
Prestant
Holpijp
Viola di Gamba
Octaaf


8 voet
8 voet
8 voet
4 voet

Pedaal:
Aangehangen

 

 

Werktuiglijke registers:
Superkoppel Manuaal

 

Overige gegevens:
Manuaalomvang: C-g'''
Pedaalomvang: C-f'
Stemming: evenredig zwevend
Toonhoogte: a' = 440 hz
Tractuur: pneumatische kegellade

 

 

Door de slechte staat waarin het orgel verkeerde na de Tweede Wereldoorlog, vond men herstel niet meer rendabel en werd besloten een nieuw orgel aan te schaffen. Het oude orgel werd in 1951 door bemiddeling van ds. W. Oosthoek te Zoutelande verkocht. Het heeft een jaar dienst heeft gedaan in een Noodkerk van de Hervormde Gemeente te Westkapelle tot de huidige Moriakerk met haar Van Leeuwen-orgel gereed kwam.
In februari 1950 werd in de Gereformeerde Gemeente te Vlissingen diverse malen om de aanschaf van een nieuw orgel gevraagd. Er werd een orgelcommissie gevormd en in december 1951 was er f1500,- beschikbaar voor een nieuw instrument. De Firma Leeflang uit Apeldoorn bood aan een nieuw orgel te bouwen, maar hier werd wegens de te hoge kosten niet op in gegaan.
Uiteindelijk werd in 1952 voor f1975,- het tweedehands Dekker-orgel uit de
Hervormde Noodkerk te Westkapelle aangekocht. De overplaatsing van Westkapelle naar Vlissingen was in handen van de firma A. Nijsse te Oud-Sabbinge waar een bedrag van f3500,- mee gemoeid was. Het oude harmonium werd omgeruild voor een kleiner exemplaar, dat in de consistoriekamer werd geplaatst. Op 26 december 1952 werd het orgel in gebruik genomen.
Niet lang na de plaatsing in Vlissingen bleek de door A. Nijsse geleverde windmotor niet voldoende capaciteit te bezitten. Er werd een nieuwe motor geplaatst.
In het voorjaar van 1985 moest het Dekker-orgel plaats maken voor een 'nieuw' instrument.


Situatie 1929-1950 te Zoutelande, Catharinakerk.                                                                               Foto ©: 50 jaar Gereformeerde Gemeente Vlissingen
Foto ©: Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Vente

Huidig orgel
Rond 1880 bouwde de Walcherse orgelbouwer Jan Albert Mennes een nieuw orgel. In welke kerk het orgel oorspronkelijk werd geplaatst is niet bekend.

De dispositie van het Mennes-orgel (1880):

Manuaal:
Bourdon
Prestant
Roerfluit
Octaaf
Fluit Douce
Quint
Woudfluit
Cornet disc.


16 voet
8 voet
8 voet
4 voet
4 voet
3 voet
2 voet
III sterk

Pedaal:
Aangehangen

 

 

 

Overige gegevens:
Manuaalomvang: C-f’’’
Pedaalomvang: C-c’
Stemming: evenredig zwevend
Toonhoogte: a’ = 440 Hz
Tractuur: mechanische sleeplade

 

 

 

 

Het instrument werd in 1932 in de Gereformeerde kerk van Montfoort geplaatst. Na afbraak van deze kerk in 1975 werd het Mennes-orgel gekocht door de firma Van Vulpen uit Utrecht. Van Vulpen bouwde in de oude kas een nieuw orgel voor de Gereformeerde kerk Vrijgemaakt te Vlissingen. Bij deze bouwwerkzaamheden kreeg het overige oude materiaal ook weer een plaats. Op 13 april 1985 werd het orgel in gebruik genomen.

De dispositie van het Van Vulpen-orgel (1985) met gebruikmaking van ouder materiaal:

Hoofdwerk:
Prestant
Roerfluit
Octaaf
Quint
Octaaf
Mixtuur


8 voet
8 voet
4 voet
3 voet
2 voet
III-IV sterk

Nevenwerk:
Holpijp
Fluit
Cornet disc.


8 voet
4 voet
III sterk

Pedaal:
Bourdon


16 voet

Werktuiglijke registers:
Koppel Hoofdwerk-Nevenwerk
Koppel Pedaal-Hoofdwerk
Koppel Pedaal-Nevenwerk

 

Overige gegevens:
Manuaalomvang: C-f’’’
Pedaalomvang: C-f’
Stemming: evenredig zwevend
Toonhoogte: a’ = 440 Hz
Tractuur: mechanische sleepladen


Situatie 1932-1985 te Montfoort
Foto ©: Collectie P. Bron

 

Geraadpleegde Bronnen

Dijk, P. van (1982)
50 jaar Gereformeerde gemeente Vlissingen: 16 maart 1932-1982
Vlissingen, Gereformeerde Gemeente, 1982

Sinke, J.P. (2007)
Zijn daan getoond en trouw'lijk hen geleid, 100 jaar Gereformeerde Gemeenten 1907-2007, deel I
Krabbendijke, Uitgeverij Van Velzen (2007)

Stoppelenburg, H.M. (1976)
Uit de dagen van ouds, geschiedenis van de Gereformeerde Gemeenten op Walcheren
Aagtekerke, Uitgeverij Den Hollander (1976)

Met dank aan
M. van Willigenburg

 

- Terug naar de top van deze pagina -