Zoutelande, (voormalig)
Gereformeerde Gemeente
Voormalig Gereformeerde Gemeente - Timmermanstraat
- Orgeloverzicht - Andere orgels in Zoutelande -
Kerkgebouw
Nadat op 18 oktober 1944 door de
inundatie van Walcheren de verbinding met de Gereformeerde Gemeente te
Meliskerke werd verbroken, werd door het deel van de gemeente dat te Zoutelande
woonde, geopperd een Gereformeerde Gemeente in eigen woonplaats te stichten. Na
overleg bleek het schoolbestuur de school te willen afstaan, hoewel hier ook een
gedeelte van de leden van de
Gereformeerde Kerk van Meliskerke kerkdiensten
hield. Al op 22 oktober 1944 werden er in de school in Zoutelande diensten
gehouden, later werd uitgeweken naar de provisorisch herstelde
Catharinakerk
te
Zoutelande.
Op 9 augustus 1946 werd
de Gereformeerde Gemeente van Zoutelande officieel geïnstitiutioneerd, waarna
een landbouwschuur voor de prijs van f5500,- werd aangekocht. In
de hierna volgende periode werd dit gebouw voor f.9000,- geschikt gemaakt om er
kerkdiensten te kunnen houden, voltooid eind 1947
In 1959 is de kerk van de Gereformeerde Gemeente uitgebreid met een ruimte die
tot voor kort in gebruik was als schoollokaal.
Duidelijk te merken viel dat het kerkgebouw jaren in het water had gestaan
tijdens de inundatie. Er was veel last van zoutwerking in de muren, zodat deze
herhaaldelijk moesten worden bijgewerkt.
Omdat de gemeente toch te weinig (jonge) leden telde om goed te functioneren, is
in 1994 besloten om de Gereformeerde Gemeente te Zoutelande per 1 januari 1995
op te heffen en als leden weer naar de
Gereformeerde Gemeente te Meliskerke te
gaan. De hele inrichting van de kerk te Zoutelande werd ter beschikking gesteld
aan het zendingswerk in Albanië en de Oekraïne.
Foto ©: "Wat verdwijnt en wat blijft,
geschiedenis van de Gereformeerde Gemeente te Zoutelande"
Eerste orgel
In 1925 leverde de firma Van Damme te Vlissingen voor f.850,- een orgel voor de
Gereformeerde Gemeente te Oostkapelle. Nadat in 1946 hier een nieuw orgel werd
geplaatst, werd het oude Van Damme-orgel verkocht
voor f600,- aan de Gereformeerde Gemeente te Zoutelande. A. Nijsse plaatste het
orgel op een galerij achter in de kerk. De jaarlijkse stembeurten werden
verzorgd door Chr. van Damme uit Middelburg.
In juli 1953 werd besloten om de muur achter het orgel met zeil te bekleden
tegen het zout en het vocht, dat hier in grote mate aanwezig was als gevolg van
de inundatie (1944-1946).
In december 1956 heeft het Van Damme-orgel plaats moeten maken voor een ander
instrument. Nadat een advertentie met daarin de aanbieding van het orgel voor
f400,- niets oplevert, werd het orgel uiteindelijk ingeruild tegen een kleiner
orgel voor gebruik bij de catechisatie. Het is overigens niet onmogelijk dat dit
eerste orgel een harmonium betrof.
Tweede orgel
In 1926 bouwde de firma Rohlfing een orgel voor de Gereformeerde Gemeente te
Rotterdam-West.
De dispositie van het voormalige Rohlfing-orgel (1926): |
||||
Manuaal: |
|
Pedaal: |
|
|
Werktuiglijke
registers:
|
|
Overige gegevens: |
|
|
Dit instrument werd in 1956 vervangen door
een unit-orgel van de firma H. Vermeulen uit Overschie.
In december 1956 werd een het Rohlfing-orgel voor f2000,-
verkocht aan de Gereformeerde Gemeente te Zoutelande. De overplaatsing naar Zoutelande werd verzorgd door de
firma Koppejan uit Ederveen. Een nieuwe galerij werd vervaardigd door Fama
Jacobse te Meliskerke.
In 1964 vonden er enkele wijzigingen aan het instrument plaats, gevolgd door een
revisie voor f3021,- door A. Nijsse in 1971. Hierbij werd de originele Woudfluit
2' vervangen door een Oktaaf 4'
De dispositie van het voormalige Rohlfing-orgel (1926): |
||||
Manuaal: |
|
Pedaal: |
|
|
Werktuiglijke
registers:
|
|
Overige gegevens: |
|
|
Bij de opheffing van de Gereformeerde Gemeente Zoutelande per 1 januari 1995 is het orgel naar een kerk in de Oekraïne geschonken.
Foto's ©: "Wat verdwijnt en wat blijft,
geschiedenis van de Gereformeerde Gemeente te Zoutelande"
Geraadpleegde literatuur
Wouters, J (1994)
Wat verdwijnt en wat blijft: geschiedenis van de Gereformeerde Gemeente te
Zoutelande
Zoutelande, Gereformeerde Gemeente,1994
Met dank aan
P. Bron